İsmail Hakkı Polat: Dijital Para Türk Lirasına Entegre Edilecek

Dijital Dönüşüm Derneği Başkanı İsmail Hakkı Polat, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın (TCMB) gündemine gelen dijital para ile
ilgili dikkat çekici açıklamalarda bulundu. Polat açıklamasında, "TCMB'nin
çıkarmayı planladığı dijital paranın kağıt Türk lirasına entegre olarak
tasarlanacağı ve bu kurum tarafından basılacağı kanaatindeyim."
ifadelerini kullandı.

2019 ile 2023 yıllarını kapsayan 11. Kalkınma Planı'nda yer alan "blok zincir (blockchain)
tabanlı dijital Merkez Bankası parasının hayata geçirilmesi" hedefi
hakkında değerlendirmelerde bulunan İsmail Hakkı Polat, Dijital Dönüşüm Derneği
Başkanlığı görevinin yanında Kadir Has Üniversitesi Yeni Medya Bölümü öğretim
görevlisi olarak da görev yapıyor. Söz konusu dijital para planının finans
çevrelerinde heyecan yarattığını ve gündem maddesi haline geldiğini aktaran
Polat, bu sayede Rusya, İsviçre ve Kanada gibi ülkelerin düşündüğü, Venezuela
ve İran gibi ülkelerin de hayata geçirmeye çalıştığı "devlet destekli
dijital para" piyasasına, Türkiye'nin de sağlam bir şekilde dahil
olacağını aktardı.

IMF raporlarında da kullanılan dijital merkez bankası parası
terimi hakkında değerlendirmede bulunan Polat, "Türkiye'nin dijital Merkez Bankası parasına ilişkin olası
senaryoların düşünüldüğünde, TCMB'nin çıkarmayı planladığı dijital paranın
kağıt Türk lirasına entegre olarak tasarlanacağı ve bu kurum tarafından
basılacağı kanaatindeyim." ifadelerini kullandı. Polat, sadece ülkemiz
sınırları içinde geçerli olması düşünülen dijital parayı kullanmak isteyenler
için TCMB'nin dijital cüzdan veya dijital hesap oluşturabileceğini kaydetti.

Tasarlanan dijital cüzdan veya dijital hesaba Türk Lirası
yükleyen kişilerin, fiziksel Türk Lirasına benzer biçimde alım - satım,
trasnfer, vergi ya da ceza ödemesi gibi parasal işlemleri kolaylıkla yerine
getirebileceklerini aktaran İsmail Hakkı Polat, bu alanda gerçekleşen tüm
işlemlerin açık ya da kapalı blok zincir işleyişi üzerinden izlenebileceğine
dikkat çekti. Bu sayede TCMB'nin ülke içinde yapılan tüm parasal işlemleri
anlık takip edebileceğini vurgulayan Polat, genel parasal işleyiş ve dijital
harcamalar hakkında önemli verilerin toplanabileceğini ve buna bağlı olarak da
para politikalarına yönelik kısa veya uzun vadeli planlar yapılabileceğini
belirtti.

Bireylerin ya da şirketlerin parasal işlemlerini TCMB'nin
gözetimi altında yapmasının hem güvenli hem hızlı hem de daha ekonomik
olacağını aktaran Polat, TCMB'nin dijital para işlemlerinde bir yandan
bireylerin mahremiyetini gözetirken diğer yandan da yasal olmayan parasal
işlemleri izleyebileceği bir sistem kurması gerektiğinin altını çizdi. IMF
raporlarında da belirtilen "pseudonym"
yani mahremiyetin sadece istisnai durumlarda kaldırılabildiği kısmi anonim bir
işleyişin bu noktada etkili bir çözüm olabileceğini belirten Polat "Çünkü
bu noktada denetim koşullarının denetlenebilirliği hukuksal zemine oturmazsa
birey ve kuruluşlara bitcoin ve türevi kripto paraların sağladığı mahremiyet
daha cazip gelebilir." dedi.

Öte yandan Polat, 2020 yılında piyasaya sürülmesi beklenen
Facebook'un kripto para birimi Libra'nın ve daha sonra büyük şirketlerin
çıkarması muhtemel kurumsal dijital kripto paraların, sınırlar ötesi ucuz ve
hızlı uluslararası para transferi ile alışveriş gibi avantajlarının da göz
önünde bulundurulması gerektiğini belirtti.

Dijital paraların ABD Başkanı Trump ve ABD Merkez Bankası (Fed)
Başkanı Powell'ın da gündeminde yer aldığına dikkat çeken Polat, "10 yıl
önce var olmayan finansal bir işleyiş, eğer bugün ABD Başkanı ile FED
Başkanının gündemlerinde yer işgal edecek seviyeye gelmişse başta maliye,
finans ve bankacılık sektörleri olmak üzere herkesin dikkatle incelemesi ve ona
karşı veya onunla birlikte çözüm üretmesi gerekli." dedi. Bununla birlikte
Polat, Bitcoin ve türevi kripto paralara veya Facebook Libra ve türevi kurumsal
dijital paralara karşı, yasaklayıcı değil tamamlayıcı bir yaklaşımın er ya da
geç geleceğini kaydetti.