Koronavirüs Nedeniyle İş Kazası ve Meslek Hastalığı Nasıl Kanıtlanıyor?

Sağlık çalışanları ve hekimlerin normalden daha fazla çalıştığı bu zor günlerde bazı çalışanlar virüse maruz kaldılar. Virüs sebebiyle hayatını kaydeben sağlık çalışanlarının hakları ise yakınları tarafından araştırılmaya başlandı. Görevdeyken hayatını kaybeden ya da virüse maruz kalan çalışanların hakları nasıl kanıtlanıyor?

Koronavirüs salgınıyla mücadelede en ön cephede savaşan sağlık çalışanlarından bazıları ne yazık ki virüse maruz kaldılar. Risk altında görevlerine devam eden sağlık çalışanlarına yönelik bazı kararlar açıklandı. Salgın sebepli iş kazası, ölüm ya da meslek hastalığı yaşayan sağlık çalışanlarına düzenlemeler yapıldı. Salgın sebepli hayatını kaybeden sağlık çalışanlarına ölüm aylığı bağlanacak. Ancak ölüm aylığı bağlanabilmesi için 1800 gğn (5yıl) hizmet şartı aranacak.

Buna karşılık olarak virüs nedeniyle hayatını kaybettiği fark edilen kamu görevlisi, bir gün önce o hastanede görev yapmaya başlamış olsa dahi, ailesi ölüm aylığından faydalanabilcek.

Kamu görevlisinin görev halindeyken, çalıştığı yerin menfaatlerini korumak amacıyla çalışırken ölmesi durumunda ölüm aylığından faydalanılabilecek. Bu durumda kamu görevlisinin ölümü vazife malullüğü olarak değerlendirilmektedir. Vazife malulleri ise ölüm aylığından faydalanabilmektedir.

Vazife malulü olan kişinin vefat etmesi durumunda salgının nereden bulaştığının bildirilmesi gerekmektedir. Pandemi hastanelerinde aktif olarak görev yapan çalışanların ailelerinin, olası bir ölüm durumunda mağdur olmamaları için virüsün nereden yayıldığına dair bilgilerin paylaşılması gerekmektedir. Bunların ilk hastalık belirtisi ve tanı raporlarında yer alması gerekmektedir. Hasta öyküsü alınırken olası bulaş yerlerine dair bilgi verilmesi son derece önemlidir.

Yaşanan salgın kapsamında hayatını kaybeden sağlık çalışanlarına ölüm aylığı bağlanmasında en büyük sıkıntı, ölümün işle ilgili olup olmadığının kanıtlanmasıdır. Salgın sebebiyle bu sorunun daha fazla yaşanacağı varsayılarak bilgisayar tomografisinden yararlanılmaya karar verildi. Ancak tomografide görülen Kovid-19 belirtileri doğrultusunda, tedavi uygulanan kişilerin PCR testleri pozitif çıkmayabiliyor. Test pozitif çıkmadığı için de ölüm nedenine Kovid-19 yazılamıyor. Bu durum da ölümün işle ilgili olup olmadığı konusunda belirsizliğe neden oluyor.

Bu noktada ise SGK ve Sağlık Bakanlığı’nın devreye girmesi gerekiyor. Test pozitif çıkmamış olsa dahi, Kovid-19 tespit edilen ve bu yönde tedavi gören kişilerin ölmesi durumunda SGK e Bilim Kurulu tarafından ilke kararı alınabilir. Alınan karara göre ise ölüm nedeni olarak Kovid-19 raporlara yazılabilir.

Sağlık çalışanlarının yanı sıra görevlerine devam etmek zorunda olan diğer meslek gruplarındaki vatandaşların da ölmeleri durumunda eğer Kovid-19 taşıyorlarsa, her ne kadar testleri pozitif çıkmasa da raporlarında virüs belirtilmelidir.

Vazife malullüğü aylığı: Verilecek olan aylık, sigortalının çalışma süresi 30 yıldan az ise 30 yıldan, fazla ise tam çalıştığı gün süresi üzerinden hesaplanmaktadır. 

Emekli ikramiyesi: Çalışma süresi 30 yıldan az olan sigortalılar için 30 yıl üzerinden, daha fazla olanların ise çalışma süreleri üzerinden hesaplanır.

Çalışan emsallerine göre aylıklar yükseltilir: Tüm vazife malulleri, dul ve yetimlere bağlanan aylıklar malullerin emsalleri esas alınarak hesaplanmaktadır. Buna göre her yıl kademe ilerlemesi, her 3 yılda bir derece yükselmesine tabi tutulmaktadır.

Ek ödeme ve eğitim öğretim yardımı: Her yıl 3 bin 213 TL ile 5 bin 842 TL arasında ek ödeme vazife malullerinin hak sahiplerine yapılmaktadır. Çocuklarına ise aylık olarak ilköğretimde 182 TL, ortaöğretimde 273 TL, yükseköğretimde ise 365 TL yardım yapılır.

Ücretsiz Seyahat Hakkı: Tüm vazife malullerinin eşi, evli olmayan ve 25 yaşını doldurmamış çocukları, anne ve babaları, demiryolları ve denizyollarının şehir içi hatlarından, şehir içi toplu taşıma araçlarından ücretsiz olarak faydalanabilirler.

İstihdam hakkı: Vazife malulü kişilerin yakınlarından 1 kişinin kamuda istihdam hakkı bulunmaktadır.

Anne babaya aylık: Hayatını kaybeden vazife malulünün 65 yaşından büyük anne babasına, kendi sigortalılığından dolayı aylık gelir almıyorlarsa eş ve çocuklardan artan hisselere bakılmaksızın, muhtaçlık kriteri aranmadan aylık bağlanır. Anne babaya aylık bağlanması durumunda eş ve çocuklardan kesinti yapılmaz.

Faizsiz konut kredisi: Hayatını kaybeden vazife malulünün ailesine bir konut için faizsiz kredi kullandırılmaktadır.