Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı ve IMF eski Başkanı Christine Lagarde, küresel ekonomide 1920’lerde de görülen “ekonomik milliyetçilik” ve sonunda yaşanan 1929 Büyük Dünya Buhranı ile sonuçlanan küresel ticaretteki çöküşlere benzerlik olduğu konusunda uyarıda bulundu.
1920’ler ve 2020’ler Arasındaki Benzerlikler
Lagarde, pandemi, çatışmalar ve enerji krizi gibi olayların küresel ekonomide kalıcı değişiklikler yarattığına dikkat çekti. Özellikle küresel ticaretteki gerilemeler ve her iki dönemin de yaşadığı teknolojik ilerlemelere vurgu yapan Lagarde, bu benzerliklerin ekonomik sistemler üzerindeki baskıları artırdığını ifade etti.
Merkez Bankalarının Rolü
Lagarde, 1920’lerde uygulanan para politikalarının altın standardına bağlı kalarak önde gelen ekonomileri deflasyona ve bankacılık krizlerine sürüklediğini hatırlattı. Ancak günümüzde merkez bankalarının bu tür yapısal değişikliklerle başa çıkmak için daha donanımlı olduklarını belirtti.
Enflasyon Kontrolü
Lagarde, 2022’de merkez bankalarının faiz oranlarını artırmaya başlamasının ardından enflasyonun hızla düştüğünü belirtti. Euro Bölgesi’nde enflasyon, Ekim 2022’de yüzde 10,6 ile zirve yaptıktan sonra Ağustos 2023’te yüzde 2,2 ile üç yılın en düşük seviyesine geriledi. Lagarde, merkez bankalarının enflasyonu iki yılın altında bir sürede kontrol altına almayı başarmasının dikkat çekici olduğunu söyledi.
‘Büyük Buhran’ Uyarısı
Lagarde, küreselleşmenin geri adım atması, küresel tedarik zincirlerinin kısmen dağılması ve teknoloji devlerinin pazar gücü gibi konuların merkez bankacıları için büyük zorluklar yaratabileceği konusunda uyarıda bulundu. Ayrıca, yapay zekanın hızlı gelişimi gibi unsurların da para politikası üzerinde önemli etkileri olacağını belirtti.
ECB’nin Strateji İncelemesi
Lagarde, ECB’nin strateji incelemesi sırasında yüzde 2’lik orta vadeli enflasyon hedefinin gözden geçirilmeyeceğini, ancak geçmişteki düşük ve yüksek enflasyon deneyimlerinden çıkarılabilecek derslerin değerlendirileceğini belirtti.
Belirsizliklerin Yüksek Kalması
Son olarak, Lagarde belirsizliklerin yüksek kalmaya devam edeceğini ve merkez bankalarının bu belirsizlikleri daha iyi yönetmesi gerektiğini vurguladı. ECB’nin, gelecekte karşılaşılabilecek ekonomik zorluklarla başa çıkmak için gereken adımları atacağını belirterek, mevcut durumu ekonomik politikanın bir “stres testi” olarak nitelendirdi.
ECB Başkanı Lagarde, 1920’lerdeki ekonomik milliyetçilik ve ticaret savaşlarının günümüzde de benzer şekilde yaşandığını belirterek, ‘Büyük Buhran’ benzeri bir çöküş tehlikesine karşı uyarıda bulundu. Lagarde, küresel ekonominin belirsizlikler ve zorluklarla karşı karşıya olduğunu, ancak merkez bankalarının bu zorluklara karşı hazırlıklı olduğunu ve gerekli adımları atacağını ifade etti.